PMAD – Baby Blues
Θα δώσουμε χρήσιμες πληροφορίες για την αναγνώριση των συμπτωμάτων ενός PMAD και στο πώς διαφέρουν από τα “baby blues”. Επίσης θα δώσουμε μερικές χρήσιμες πληροφορίες για την αντιμετώπισή τους και τους τρόπους θεραπείας.
Σημείωση: Αυτές οι πληροφορίες δεν υποκαθιστούν προσωπικές ιατρικές συμβουλές, κλινική διάγνωση ή θεραπεία. Εάν έχετε ερωτήσεις ή ανησυχίες σχετικά με τη συναισθηματική υγεία σας ή του αγαπημένου σας προσώπου, συμβουλευτείτε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας.
“Baby Blues” – Επιλόχια κατάθλιψη
Υπάρχει μια περίοδος φυσιολογικής προσαρμογής μετά την απόκτηση μωρού, για τη γυναίκα. Μια γυναίκα στην περίοδο της λοχείας αισθάνεται καταπονημένη σωματικά και συναισθηματικά. Περίπου το 50% έως το 80% των νέων μητέρων βιώνουν εναλλαγές της διάθεσης και κλάματα κατά τις πρώτες δύο έως τρεις εβδομάδες μετά τον τοκετό. Αυτή η περίοδος μετά τον τοκετό στη διεθνή βιβλιογραφία ονομάζεται “baby blues”. Η ελληνική εκδοχή είναι η επιλόχια κατάθλιψη. Το baby blues δεν είναι το ίδιο με μια περιγεννητική ή μεταγεννητική διάθεση και αγχώδη διαταραχή.
Με την πάροδο του χρόνου, την υπομονή, την καλή αυτοεξυπηρέτηση (ύπνος, φαγητό, ενυδάτωση κ.λπ.) και τη θετική υποστήριξη της οικογένειας και των φίλων, τα συμπτώματα συχνά παρουσιάζουν διακυμάνσεις και συνήθως εξαφανίζονται μέσα σε λίγες ημέρες ή εβδομάδες μετά τη γέννηση.
Εάν δεν εξαφανιστούν, μπορεί να είναι σημάδι μεγαλύτερου προβλήματος και θα πρέπει να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια. Ποιά είναι τα σηημάδια – συμπτώματα του baby blues;
Συχνό κλάμα και όχι πάντα για κάποιο λόγο
Αίσθημα κόπωσης
Δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε
Δυσκολεύεστε να σκεφτείτε καθαρά ή αισθάνεστε ότι δεν έχετε επαφή με την πραγματικότητα ή το περιβάλλον σας
Αισθάνεστε πολύ νευρική με το μωρό σας
Εκνευρίστε εύκολα και/ή να θυμώνετε χωρίς λόγο
Νοιώθετε ότι τίποτα δεν θα είναι ποτέ το ίδιο
Τι είναι το PMAD;
Το PMAD εμφανίζεται όταν τα συμπτώματα του baby blues διαρκούν πέρα από μια περίοδο δύο έως τριών εβδομάδων και επιδεινώνονται ή αρχίζουν να δυσκολεύουν πολύ την καθημερινότητα. Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους οι γονείς μπορεί να εμφανίσουν κατάθλιψη ή άγχος. Ως μητέρα, το σώμα σας υφίσταται πολλές αλλαγές κατά τη διάρκεια και μετά την εγκυμοσύνη. Μπορεί να αντιμετωπίσετε εναλλαγές της διάθεσης. Ένα νέο μωρό θα αλλάξει τα προγράμματα ύπνου και τον τρόπο ζωής των γονιών. Επιπλέον, υπάρχουν πολλοί στρεσογόνοι παράγοντες για την απόκτηση ενός μωρού που έχει υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση και νοσηλεία στη ΜΕΘ μετά τη γέννηση.
Οι περιγεννητικές ή επιλόχειες διαταραχές της διάθεσης και του άγχους επηρεάζουν μία στις 7 γυναίκες και μπορεί να συμβούν ακόμη και πριν γεννηθεί το μωρό σας. Αυτά τα συναισθήματα εμποδίζουν τις δραστηριότητες της καθημερινότητας, ιδιαίτερα τη φροντίδα του εαυτού σας και του μωρού σας. Συμπτώματα όπως το αίσθημα υπερβολικής κόπωσης, οι αλλαγές στην όρεξη και ο κακός ύπνος συχνά απορρίπτονται ως «απλώς μέρος της εγκυμοσύνης» ή «το να είσαι νέος γονέας». Όμως αν οι γονείς βιώνουν μια πολύ δύσκολη έως και παράλογη καθημερινότητα οφειλουν ν’ απευθυνθούν σε ειδικό.
Οι αλλαγές στο σώμα και τα συναισθήματά σας κατά τη διάρκεια και μετά την εγκυμοσύνη είναι πολύ πραγματικές, όπως και οι κίνδυνοι για ένα PMAD. Είναι μια σοβαρή ασθένεια, όπως ο διαβήτης ή μια καρδιακή νόσος, και οφείλετε να την αντιμετωπίσετε. Ποιοί είναι οι τύποι PMAD;
Περιγεννητική ή επιλόχεια διαταραχή της διάθεσης
Περιγεννητική ή επιλόχεια αγχώδης διαταραχή
Περιγεννητική ή επιλόχεια ψύχωση
Περιγεννητική ή επιλόχεια ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (OCD)
Ποιές είναι οι αιτίες του PMAD
Δεν υπάρχει ενιαία αιτία για το PMAD. Μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε άνδρα ή γυναίκα — ανεξαρτήτως ηλικίας, φυλής, εισοδήματος, κουλτούρας ή εκπαίδευσης. Ναι, ακόμη και οι άνδρες μπορούν να αντιμετωπίσουν περιγεννητικές ή επιλόχειες προκλήσεις. Στην πραγματικότητα, περισσότερο από το 10% των ανδρών που έχουν σύντροφο που έχει κατάθλιψη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή μετά τη γέννηση αναφέρουν επίσης ότι έχουν παρόμοια συμπτώματα κατάθλιψης.
Το PMAD συμβαίνει τόσο τις γυναίκες που θηλάζουν όσο και αυτές που δεν θηλάζουν. Συμβαίνει τόσο τις γυναίκες με υγιή μωρά όσο και σε κείνες με ιατρικές προκλήσεις. Συμβαίνει επίσης τόσο στους γονείς που κάνουν πρώτη φορά όσο και εκείνους με περισσότερα από ένα παιδιά. Οι γυναίκες και οι σύντροφοί τους που έχουν βιώσει μια δύσκολη εγκυμοσύνη ή που είχαν ένα μωρό σε θεραπεία στη ΜΕΘ μετά τη γέννηση, διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο να αντιμετωπίσουν συναισθηματικές προκλήσεις κατά την περίοδο μετά τον τοκετό.
Οι αλλαγές στις ορμόνες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και μετά τη γέννηση μπορεί να προκαλέσουν επιδείνωση των συμπτωμάτων. Ένα προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό κατάθλιψης ή άγχους μπορεί επίσης να θέσει μια γυναίκα σε κίνδυνο. Ένα ιστορικό κατάχρησης αλκοόλ ή ναρκωτικών και/ή συνεχιζόμενων αγχωτικών γεγονότων της ζωής μπορεί επίσης να οδηγήσει σε PMAD. Ο τοκετός από μόνος του μπορεί να είναι ένα στρεσογόνο γεγονός. Επίσης εξαιρετικά στρεσογόνα είναι η γέννηση ενός μωρού που χρειάζεται νοσηλεία ή πολλαπλές ιατρικές παρεμβάσεις κατά τον πρώτο χρόνο της ζωής. Η έρευνα δείχνει επίσης ότι η έλλειψη κοινωνικής υποστήριξης μπορεί να θέσει γυναίκες και άνδρες σε αυξημένο κίνδυνο.
Πόσο διαρκεί το PMAD;
Κάθε άτομο είναι διαφορετικό και θα έχει διαφορετική εμπειρία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και σε όλη την περίοδο μετά τον τοκετό. Μερικοί γονείς μπορεί να αρχίσουν να αισθάνονται καλύτερα μέσα σε λίγες εβδομάδες. Άλλοι μπορεί να αισθάνονται κατάθλιψη ή άγχος για πολλούς μήνες ή και χρόνια. Να θυμάστε ότι με τη θεραπεία, μπορείτε να βελτιωθείτε.
Τι επιπτώσεις μπορεί να έχει το PMAD εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία;
Όταν ένα PMAD δεν αντιμετωπίζεται, μπορεί να έχει ανεπιθύμητες και αρνητικές επιπτώσεις στην οικογένειά σας. Έρευνες δείχνουν ότι οι καταθλιπτικοί και ανήσυχοι γονείς συχνά χαμογελούν λιγότερο και μιλούν λιγότερο. Είναι δε λιγότερο πιθανό να αγγίξουν ή να ασχοληθούν με τα νεογέννητά τους κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους της ζωής τους.
Τα μωρά, με τη σειρά τους, μπορεί να εμφανίσουν περισσότερους κολικούς, τη σίτιση, τον ύπνο και τις αναπτυξιακές προκλήσεις ως αποτέλεσμα. Τα παιδιά γονέων με κατάθλιψη και άγχος μπορεί να αναπτύξουν δυσκολίες μάθησης, προσοχής ή συμπεριφοράς καθώς μεγαλώνουν. Τα μεγαλύτερα παιδιά μπορεί επίσης να υποφέρουν από την απώλεια της μητρικής/πατρικής προσοχής και υποστήριξης και μπορεί να πέσουν σε κατάθλιψη ή να έχουν υπερβολικό άγχος ως έφηβοι.
Ένα PMAD που δεν αντιμετωπίζεται μπορεί να βάλει ολόκληρη την οικογένεια σε στρες, καθώς ο σύντροφός σας και άλλα αγαπημένα σας πρόσωπα μπορεί να αισθάνονται αποκομμένοι από εσάς στις προσπάθειές τους να σας βοηθήσουν και να σας παρηγορήσουν.
Λήψη βοήθειας για ένα PMAD
Μόνο ένας εκπαιδευμένος επαγγελματίας υγείας ή ψυχικής υγείας μπορεί να σας πει εάν έχετε περιγεννητική ή μεταγεννητική διαταραχή διάθεσης και άγχους. Εάν εσείς ή το αγαπημένο σας πρόσωπο συνεχίσετε να αντιμετωπίζετε δυσκολίες κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, μπορεί να είναι χρήσιμο για εσάς να επικοινωνήσετε με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας για πρόσθετη υποστήριξη. Διαβάστε περισσότερα σχετικά με τη λήψη βοήθειας για ένα PMAD.